Zachowek Wrocław

Nie każda osoba ma prawo do zachowku. Krąg uprawnionych jest ściśle określony przez przepisy prawa. Nie przysługuje on np. rodzeństwu zmarłego, dalszym krewnym ani osobom niespokrewnionym, nawet jeśli pozostawały ze spadkodawcą w bliskich relacjach.

Ponadto, prawo do zachowku może zostać wyłączone w kilku konkretnych sytuacjach. Przede wszystkim, jeśli dana osoba została skutecznie wydziedziczona w testamencie – co jednak wymaga wyraźnego wskazania przyczyny. Może to być np. rażące naruszenie obowiązków rodzinnych, przestępstwo wobec spadkodawcy lub zachowanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Utrata prawa do zachowku może również wynikać z uznania za niegodnego dziedziczenia przez sąd, zrzeczenia się dziedziczenia przed śmiercią spadkodawcy, odrzucenia spadku po jego śmierci albo z przedawnienia roszczenia.

Roszczenia o zachowek często wywołują silne emocje. Pominięcie w testamencie przez bliską osobę może zostać odebrane nie tylko jako strata materialna, ale też jako wyraz odrzucenia. Spory o zachowek bardzo często stają się konfliktami rodzinnymi, które eskalują i trwają latami.

W takich przypadkach warto zachować chłodną ocenę sytuacji i skorzystać z pomocy profesjonalisty. Adwokat zachowek Wrocław nie tylko poprowadzi sprawę z należytą starannością, ale także pomoże ograniczyć napięcia i doradzi, jak najskuteczniej dochodzić swoich praw – bez niepotrzebnych strat emocjonalnych i finansowych. Dobre przygotowanie prawne, rzeczowe argumenty i właściwie dobrana strategia postępowania to podstawa sukcesu w tego typu sprawach.

Osoby, które mogą ubiegać się o zachowek są bardzo ściśle określone w przepisach prawa i są to: dzieci (w tym dzieci przysposobione), małżonek, rodzice spadkodawcy (ale tylko jeśli dziedziczyliby ustawowo, a więc np. gdy nie żyją dzieci spadkodawcy).

Wysokość zachowku jest określona w przepisach prawa i wynosi:

• ½ wartości udziału spadkowego, który by przypadł przy dziedziczeniu ustawowym;

• ⅔ wartości tego udziału, jeśli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy lub jest małoletni.

Przykład obliczenia zachowku:

Wartość spadku: 600 000 zł

Udział ustawowy dziecka (gdy są tylko 2 dzieci): ½ → 300 000 zł

Zachowek: ½ z 300 000 zł = 150 000 zł

Jeśli dziecko jest małoletnie: ⅔ z 300 000 zł = 200 000 zł

Termin przedawnienia roszczenia o zachowek wynosi 5 lat od ogłoszenia testamentu lub otwarcia spadku. Żądanie zapłaty zachowku następuje poprzez wezwanie do zapłaty lub złożenie pozwu o zachowek do właściwego sądu.

Pozew powinen określać kto jest powodem a kto pozwanym, a także, wskazywać jaka jest wartość spadku i udział spadkowy osoby uprawnionej a także przedstawiać wyliczenie należnego zachowku. Pozew należy uzasadnić a także załączyć stosowne dowody takie jak np. testament, akty stanu cywilnego czy dokumenty dotyczące majątku.

Wydziedziczenie to jedyny sposób, by skutecznie pozbawić kogoś prawa do zachowku, ale musi być uzasadnione i dobrze udokumentowane. Można wydziedziczyć, gdy osoba uporczywie postępuje w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego (np. przemoc wobec spadkodawcy), nie dopełnia obowiązków rodzinnych (np. nie utrzymuje kontaktu, nie pomaga, nie interesuje się), dopuściła się ciężkiego przestępstwa wobec spadkodawcy lub bliskich.Wydziedziczenie musi być zapisane w testamencie i uzasadnione.

Zrzeczenie się dziedziczenia poprzez zawarcie umowy notarialnej ze spadkobiercą ustawowym, w której ten zrzeka się dziedziczenia. Skutkiem jest utrata prawa do dziedziczenia i zachowku – również przez jego dzieci (chyba że umowa mówi inaczej).

Dokonanie darowizny z odpowiednim wyprzedzeniem. Jeśli spadkodawca dokonuje darowizn na długo przed śmiercią, można ograniczyć wpływ tych darowizn na zachowek. Darowizny sprzed 10 lat na rzecz osób spoza kręgu spadkobierców ustawowych nie wliczają się do substratu zachowku. Jednak darowizny dla dzieci, małżonka itd. mogą być uwzględniane bez względu na datę, zatem trzeba być ostrożnym.

Obciążenie spadkobiercy zapisami i długami, powoduje, że jeśli spadkobierca testamentowy otrzyma spadek, który jest „obciążony” np. długami lub zapisami (czyli innymi obowiązkami), to wartość netto jego spadku maleje, co wpływa na obliczenie zachowku.

Dokonanie zapisu windykacyjnego w testamencie notarialnym oznacza, że można zapisać konkretny składnik majątku (np. mieszkanie) konkretnej osobie. Taki zapis może nie wchodzić bezpośrednio do masy spadkowej, ale wartość zapisu może nadal mieć wpływ na wysokość zachowku, więc to również nie zawsze jest najlepsze rozwiązanie.

To sytuacja, w której darowizny dokonane przez spadkodawcę za życia są uwzględniane przy obliczaniu zachowku – ma miejsce, gdy pomimo nieotrzymanie niczego ze spadku, dana osoba otrzymała wcześniej od spadkodawcy darowiznę.

Darowizna jest doliczana do spadku gdy została dokonana na rzecz osoby uprawnionej do zachowku (dziecko, małżonek), albo została dokonana na rzecz osoby trzeciej, ale w ciągu 10 lat przed śmiercią spadkodawcy.

Darowizna nie jest doliczana do spadku, wówczas, gdy była ona zwyczajna (np. drobny prezent urodzinowy) lub dokonana była ponad 10 lat przed śmiercią, na rzecz osoby spoza rodziny. Zaliczenie nie następuje wówczas gdy obdarowany był całkowicie wydziedziczony, jeśli wydziedziczenie było skuteczne, a ponadto jeśli spadkodawca wyraźnie wyłączył darowiznę z doliczania (choć w przypadku zachowku to nie zawsze działa, bowiem zachowek ma pierwszeństwo przed wolą).

1. Ustalamy tzw. substrat zachowku: → wartość spadku + wartość darowizn doliczanych → pomniejszamy o długi i koszty pogrzebu.
2. Obliczamy, ile wynosi zachowek uprawnionego (np. ½ tego, co by dziedziczył).
3. Sprawdzamy, czy dostał już coś w darowiźnie. Jeśli tak – to się odejmuje od zachowku.

Przykład:

• Spadkodawca miał majątek wart 400 000 zł.
• 5 lat przed śmiercią dał córce darowiznę: 100 000 zł.
• W testamencie wszystko zostawił drugiemu dziecku.

Substrat zachowku = 400 000 + 100 000 = 500 000 zł Córce przysługuje ½ z 250 000 = 125 000 zł zachowku Już dostała 100 000 zł → może żądać jeszcze 25 000 zł od brata.

Wypłaty zachowku domagać się można od spadkobierców testamentowych. Zobowiązani są oni do zapłaty zachowku solidarnie.

Kancelaria Adwokacka Adwokata Mateusza Kuźmickiego specjalizuje się w sprawach spadkowych. Kancelaria pomaga w sprawach o zachowek, zarówno na etapie przedsądowym w formie konsultacji, mediacji lub negocjacji. Reprezentujemy Klientów w trakcie całego procesu sądowego. Prowadzimy konsultację, przygotowujemy pozew o zachowek, odpowiedź na pozew o zachowek oraz dalsze pisma procesowe w sprawie, a także reprezentujemy Klientów przed Sądem. Kancelaria Adwokacka Adwokata Mateusza Kuźmickiego wspiera na dalszym etapie postępowania, jeżeli po uzyskaniu wyroku sądu konieczne jest uzyskanie zasądzonych od stron środków finansowych np. w drodze egzekucji.